Ảnh: Bia tưởng niệm các liệt sỹ hy sinh ngày 2/8/1965 tại thôn Vịnh Giang, xã Bình Nam
Cuộc kháng chiến trường kỳ và đầy gian khổ của nhân dân ta chống lại thực dân Pháp và đế quốc Mỹ đã thắng lợi. Nước ta được hoàn toàn độc lập, nhân dân ta được tự do đồng bào ta ai ai cũng đều có cuộc sống ấm no hạnh phúc. Hôm nay, chúng ta có cuộc sống và tương lai tươi sáng không thể không nhớ đến công lao to lớn của Chủ tịch Hồ chí Minh, không thể không nhớ đến các anh hùng liệt sỹ đã dũng cảm hy sinh cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp của Đảng của dân tộc.
Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ đã khẳng định sự lãnh đạo tài tình của Đảng, tinh thần chiến đấu quyết chiến quyết thắng của cả dân tộc, trong thắng lợi chung đó, không thể không kể đến công lao đóng góp của nhân dân xã Bình Nam bằng công sức và xương máu của mình cùng với nhân dân cả nước làm nên đại thắng mùa xuân năm 1975, nhưng sự hy sinh đó đã thể hiện ý chí và nghị lực quyết tử cho Tổ quốc. Trong suốt những năm dài kháng chiến với khí thế sục sôi của phong trào cách mạng. Tháng 7 năm 1964, vùng Đông của Huyện Thăng Bình được giải phóng, trong thời gian này địch quyết tâm dồn lực lượng để chiếm lại và bóp nát chính quyền còn non trẻ, do đó bọn chúng đã tổ chức nhiều trận càng với quy mô lớn. Vào khoảng 5 giờ ngày mồng 2 tháng 8 năm 1965, địch đã dùng máy bay đưa tiểu đoàn lính cộng hòa từ Chu Lai đổ bộ tại đồi Phương Tân thuộc xã Bình Nam, với lực lượng hùng mạnh có vũ khí được trang bị đầy đủ cùng với sự hỗ trợ của máy bay, bọn lính đã lùng sục vây kín các nẽo đường, hết địa bàn Phương Tân rồi chúng kéo đến Vịnh Giang, đến khoảng 12 giờ cùng ngày, tại nơi đây chúng đã phát hiện nơi nuôi dấu của cán bộ ta, bọn địch đã dùng mọi biện pháp kể cả những lời ngon ngọt nhằm bắt sống để khai thác, biết được âm mưu và thủ đoạn của kẻ thù, mặc dù ở trong thế bị động nhưng không, nhất định là không. Với tinh thần sắt đá thà hy sinh chứ không chịu đầu hàng, thà hy sinh chứ không thể để lọt vào tay giặc, với sự hội ý chớp nhoáng từ hầm sâu đã vang lên tiếng hô to khẩu hiệu: Hồ chí Minh muôn năm, đã đảo đế quốc Mỹ, những khẩu hiệu ấy được hô to 3 lần tiếp, những quả lựu đạn, thủ pháo tung lên miệng hầm phát nổ, trên hầm thì địch nã đạn xuống. Song với cuộc chiến đấu không cân sức, hơn nữa ở thế bị động nên 8 đồng chí đã anh dũng hy sinh. Sau khi các đồng chí hy sinh, với hành động dã man của kẻ thù, chúng lần lượt lôi xác các đồng chí từ hầm lên rồi dùng lưỡi lê chém nhỏ thân xác, hành động đầy dã man của chúng tưởng chừng sẽ làm cho những người đi theo cách mạng chùn bước, nhưng càng chứng kiến lại càng thương tiếc và tinh thần căm thù giặc lại nhân lên gấp bội. Sau cuộc tàn sát đó lớp lớp thanh niên lên đường ra trận, những người dân còn lại tảo tầng mưa nắng tăng gia sản xuất để có điều kiện đóng góp cho cách mạng.
Cuộc chiến tranh đã kết thúc các đồng chí đã yên nghỉ trong lòng đất mẹ nhưng tinh thần chiến đấu ngoan cường của những người chiến sỉ cộng sản, của những người con của quê hương anh hùng đang còn in đậm trong mỗi người dân nơi đây. Gần nữa thế kỷ trôi qua nhưng hình ảnh và sự hy sinh luôn in đậm, những khẩu hiệu hô vang năm nào tưởng chừng như đang còn vang vọng, tên tuổi và hình ảnh của các đồng chí như luôn tái hiện. Chính từ sự hy sinh anh dũng và cao cả đó, nhân dân nơi đây luôn trăn trở muốn lập một bia tưởng niệm nhằm có điều kiện đốt nén nhang tưởng nhớ đồng thời cũng là nơi để giáo dục truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”.
Trong những năm gần đây với nguyện ước và được Hội đồng hương Bình Nam tại thành phố Đà Nẵng hưởng ứng sẵn sàng dành bớt những khoản chi tiêu chính đáng của gia đình để xây dựng bia tưởng niệm các liệt sĩ. Đầu năm 2013 được Huyện ủy - UBND huyện Thăng Bình và các ngành chức năng của huyện cho phép xây dựng, công trình khởi công vào ngày 18/5/2013 với kinh phí đóng góp khoảng 150 triệu đồng. Công trình đã hoàn thành trước dịp kỷ niệm Ngày Thương binh liệt sĩ, đây là nghĩa cử cao đẹp thể hiện trách nhiệm của chúng ta đối với những đồng chí đã hy sinh vì sự nghiệp cách mạng.
Nhà bia là công trình có ý nghĩa lớn về chính trị, lịch sử và mang tính nhân văn sâu sắc, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn của quân và dân ta.